Beschrijving

Voor zijn vierde film nam de Frans-Duitse regisseur Dominik Moll een ‘gothic novel’ van de Britse schrijver Matthew Gregory Lewis als uitgangspunt. Lewis schreef zijn roman The Monk aan het eind van de 18e eeuw, en kreeg inspiratie voor het boek toen hij voor korte tijd in Den Haag verbleef. Het boek kende een groot succes en inspireerde tal van latere auteurs. The Monk werd al eerder verfilmd, onder meer in 1972 naar een scenario van Luis Bunuel. Met deze nieuwste verfilming tekent Moll voor het eerst voor een meer historische film, waar zijn eerdere films zich in de hedendaagse tijd afspelen. Hoewel het niet zijn eerste en meest voor de hand liggende keus was, besloot Moll de hoofdrol toe te kennen aan de Franse steracteur Vincent Cassel. Voor die laatste was de film de kans om een nieuw soort rol aan zijn carrière toe te voegen, tot nog toe speelde hij vooral meer expressieve rollen maar in Le moine moet hij zijn psychologische capaciteiten inzetten.

De film vertelt het verhaal van de Franciscaner monnik Ambrosio (Vincent Cassel). Ambrosio woont al zijn hele leven in het klooster, hij werd er namelijk na zijn geboorte te vondeling gelegd. Hij groeit op als een veelgeroemd prediker, met een krachtige boodschap, een onberispelijke staat van dienst en een steeds groter wordende schare toehoorders. Ambrosio wordt geroemd om zijn rechtlijnigheid en denkt in het klooster veilig te zijn voor elke verleiding. De problemen beginnen wanneer een gemaskerde jongeman de poorten van het klooster binnentreedt. De gemaskerde legt uit dat zijn gezicht is misvormd door een brand, maar blijkt in werkelijkheid een jonge vrouw (Déborah François), een door de duivel gezondene die hem op het zondige pad weet te brengen. Ze slaagt zelfs zo goed in haar opzet dat Ambrosio ook achter een jongedame uit de buurt heengaat.

De opzet en thematiek van Le moine zijn behoorlijk conventioneel en in dat opzicht verrast Dominik Moll dus niet. Wel verrassend is zijn keuze voor de hoofdpersoon Vincent Cassel. Cassel heeft bewezen op zijn best te zijn in meer fysieke rollen maar laat hier zien veelzijdig genoeg te zijn om ook een meer naar binnen gekeerd personage te kunnen vertolken. De film moet het hebben van de verontrustende sfeer, die mede tot stand komt door allerlei traditionele verwijzingen naar gevaar, onheil of duivelse invloeden. Zo spelen vogels een belangrijke rol in het verhaal, evenals waterspuwers, dromen en Hitchcock-achtige wendingen.

Zoals ook in zijn eerdere films, als Harry un ami qui vous veut du bien en Lemming, zitten er wat losse eindjes aan het geheel, die ruimte laten voor de invulling van de kijker. Door soms wat ongelukkige keuzes van de regisseur, bijvoorbeeld de wat amateuristisch ogende overgangen tussen scènes, is Le moine niet zijn beste film. Ook blijft onduidelijk wat nu precies het doel is van deze film. Kritiek leveren op sommige praktijken in de Rooms-Katholieke kerk, een eigen blik werpen op christelijke begrippen als zonde, straf en boetedoening? Wel levert Moll een intrigerende film af met fraaie beelden van het landschap rondom Madrid, waar de film werd opgenomen en waar ook het oorspronkelijke boek zich afspeelt. Hij heeft de gave op eenvoudige wijze een onheilspellende sfeer in zijn films neer te zetten waardoor je geboeid blijft en steeds op je hoede voor wat er gaat gebeuren, zonder dat je vooraf kunt vermoeden wat dat zal zijn.

Ga de film vooral zien als je fan bent van Vincent Cassel, maar als je fan bent van het werk van Dominik Moll kun je misschien beter Harry un ami qui vous veut du bien nog eens in de dvd-speler doen.