Beschrijving

Regisseur Arnaud Desplechin, in eigen land niet onbelangrijk, is in Nederland tot nu toe onbekend gebleven, geen van zijn films werden hier uitgebracht. Met Un conte de Noël (een kerstverhaal) komt daar verandering in. Hoewel kerst een grote rol speelt in het plot, is niets traditioneel aan deze film. Un conte de Noël ging in Frankrijk tijdens het filmfestival van Cannes in première, waar het ook een van de kanshebbers voor de Gouden Palm was. De film werd door critici geprezen, maar door het publiek over het algemeen minder gewaardeerd. Zo’n vijfhonderdduizend bezoekers kwamen in Frankrijk af op deze door een Franse sterrencast gespeelde comédie dramatique.

De film Un conte de Noël is vooral een familieverhaal. Een familieverhaal, over een uitgebreide familie, verscheurd door problemen in de relationele sfeer. Wat is de kern van het drama? Een zoon, Joseph, gestorven aan leukemie op 6-jarige leeftijd. Omdat niemand in het gezin geschikt beenmerg had, werd in allerijl nog een kindje verwekt (Henri), maar ook deze voldeed niet, en bleek zo in feite nutteloos. Na deze introductie pakt de film het verhaal op wanneer iedereen inmiddels ouder is, een eigen leven heeft opgebouwd, en Henri (Mathieu Amalric) om een vage reden door zijn zus uit de familie is verbannen, aan de drank is geraakt, kortom, een weinig florissant leven leidt.

Dan krijgt de moeder (Catherine Deneuve) dezelfde ziekte als Joseph. En het onmogelijke gebeurt: Alleen Henri en de zoon van Elisabeth, de zus, zijn geschikt om de dood van de moeder af te wenden. Als dan Paul, Elisabeths’ zoon, op eigen houtje Henri uitnodigt samen met de hele familie de kerst door te brengen, blijven de verwachte confrontaties niet uit. Allerlei geheimen komen boven, verborgen liefdes, openlijke haat, ruzie, problemen: weinig reden om Un conte de Noël als feelgood movie te bestempelen.

Dat het dat uiteindelijk toch wel een beetje wordt, is onvermijdelijk, gezien dat de film er tweeëneenhalf uur over doet om het kerstverhaal te vertellen. Het grote manco van de film is dat regisseur Desplechin te veel wil. Hij propt er allerlei verwijzingen in naar zijn favoriete filosofen, psychologen, regisseurs, auteurs en klassieke mythen. Tegelijk daarbij is het nogal een kille bedoeling: er wordt veel gehuild, gevochten en zelfs gelachen, maar op momenten die er echt toe doen – Junon die hoort dat ze snel zal sterven, Paul die psychisch helemaal doordraait, de pater familias die het allemaal niet meer aankan – is er niets aan de hand, wordt er luchtig en snel overheen gestapt, op naar alweer de volgende dramatische volzin of theatrale scène. Dat is dan ook de kern, de pretenties van de film liggen op het toneel: de film wil een theaterstuk zijn, de acteurs acteren alsof ze in een toneelstuk spelen.

Maar, voor hen die murw gebeukt worden door de mierzoete en gevoelige films die normaal gesproken de bioscopen met kerst gevuld krijgen, is Un conte de Noël uiterst geschikt. Familieproblemen, een toch wel origineel plot, enkele gedenkwaardige, mooi vormgegeven scènes, en vooral Mathieu Amalric. Deze talentvolle acteur, ook te bewonderen als schurk in de laatste Bondfilm, wist eerder opzienbarende rollen neer te zetten zoals in bijvoorbeeld Le scaphandre et le papillon. In dit kerstverhaal steelt hij de show, samen met de ongenaakbare Catherine Deneuve. Hij is oncontroleerbaar, een ongeleid projectiel, en zet de toch al instabiele familie op stelten.