Beschrijving

Regisseur Denis Dercourt maakte in 2006 zijn doorbraakfilm La tourneuse de pages, een psychologische thriller over een concertpianiste, met een hoofdrol voor actrice Déborah François. Dercourt heeft zijn wortels in de muziek en besteedt hier in zijn films dan ook veel aandacht aan. In Demain dès l’aube maakt Dercourt een interessante koppeling tussen klassieke muziek en het zogenaamde reënactment, of rollenspel, een populaire bezigheid waarbij mensen historische gebeurtenissen tot in detail naspelen. Bij het uitkomen van de film zag de Franse vereniging van Rollenspellen (FFJDR) zich genoodzaakt een verklaring uit te doen gaan waarin ze afstand namen van de inhoud van de film en stelden dat er geen psychologische gevaren verbonden waren aan het zich inleven in andere tijden.

Demain dès l’aube volgt de relatie tussen twee broers. Mathieu (Vincent Perez) is pianoleraar, en verlaat zijn vrouw en kind voor enige tijd om in te trekken bij zijn moeder en broer. De moeder is terminaal ziek, en ze vraagt hem om een oogje op broer Paul te houden, die niet zo sterk in zijn schoenen staat. Paul (Jérémie Renier) wordt volledig geobsedeerd door de Napoleontische tijd, en speelt met een grote groep in het weekend complete veldslagen, kampementen en feesten na. Hij vraagt Mathieu om ook eens mee te gaan, en zo belandt Mathieu langzamerhand in een wereld waarin de grens tussen werkelijkheid en fantasie nogal eens uit het oog verloren wordt.

Wie het begin van de film ziet, kan zomaar denken in een kostuumdrama te zijn beland. Een groepje mensen in ouderwetse kostuums, bij het aanbreken van de dag, in de ochtendmist. Ze praten over eer, over excuses, en even later begint een bloedstollend duel met de degen. Maar in de volgende scène zien we een pianoleraar, die afscheid neemt van zijn vrouw en kind, en in de auto stapt. Die afwisseling tussen twee ogenschijnlijk verschillende tijdperken vormt het hoofdthema van de film. Voor Paul, de jongste broer, is het rollenspel een allesomvattend tijdverdrijf. De onderdompeling in een andere wereld is eigenlijk een soort metafoor voor het leven van Mathieu, de oudste broer, want bij hem is het de muziek die hem in zijn greep houdt. Hij is zo bezig met het geven van concerten en lessen dat hij zijn vrouw en kind verwaarloost. Voor regisseur Dercourt was dit ook een belangrijk motief bij het maken van de film. In feite is er namelijk weinig verschil tussen het doen herleven van andere tijden met kostuums en rollenspellen, en het spelen van oude muziek. Ook bij muziek probeer je zo goed mogelijk over te brengen hoe het vroeger geklonken moet hebben.

Vanaf het begin van de film wekt Dercourt vooral door de mise-en-scène de indruk dat zijn film een thriller is. Op het gebied van de actie komt dat echter pas in de tweede helft tot uiting, en dan nog maar sporadisch. Echt spannend is de film daardoor niet te noemen, maar intrigerend zeker wel. In de rol van Mathieu is Vincent Perez niet slecht gekozen: hij speelde eerder in een groot aantal kostuumdrama’s (Madame de Pompadour, Fanfan la tulipe, La Reine Margot), en ook nu hij zijn jeugd inmiddels lang voorbij is, staat de oude kledij hem nog steeds goed. Dercourt gaat in Demain dès l’aube op dezelfde voet verder als in La tourneuse de pages. De film mist wellicht een personage à la Déborah François, maar biedt evenwel een nauwkeurige spanningsopbouw en een interessante mengeling van geschiedenis, muziek en psychologie.