Beschrijving

Het verhaal gaat dat toenmalig president Jacques Chirac na een privévertoning van de film Indigènes (Days of Glory) zo geroerd was dat hij meteen besloot om bevroren pensioenen en uitkeringen aan Noord-Afrikaanse en Arabische oud-soldaten en hun nazaten alsnog te laten uitbetalen. Feit is dat ongeveer gelijk met het uitkomen van de film in Frankrijk de uitbetaling van deze pensioenen hervat werd, na jarenlang getouwtrek tussen de Franse overheid en vertegenwoordigers van de oud-soldaten. Wat dat betreft heeft regisseur Rachid Bouchareb dus in elk geval een doel behaald met zijn film. Een ander doel van de film was om de wereld te laten zien wat de rol was van Noord-Afrikanen en Arabieren in de Tweede Wereldoorlog bij de bevrijding van Europa, een rol die maar al te vaak over het hoofd wordt gezien. Ook hierin was de film een succes, mede dankzij het acteerwerk van de vijf hoofdpersonen die op het filmfestival van Cannes in 2006 gezamenlijk de prijs voor beste acteur in ontvangst mochten nemen.

In velerlei opzicht volgt Indigènes (betekenis: inheems, autochtoon) de gebaande paden die door eerdere oorlogsfilms als Saving Private Ryan en Band of Brothers uitgezet zijn. Door middel van episodes krijgt de toeschouwer het verloop van de bevrijding van Frankrijk onder ogen: beginnend in Noord-Italië en via de Provence richting de Vogezen worden vier soldaten en hun sergeant gevolgd. Alle vier hebben ze hun eigen karaktertrek, zo is Saïd (Jamel Debbouze) degene die maar al te graag zijn overste te vriend houdt, terwijl Abdelkader (Sami Bouajila) meer strijdbaar is en op wil komen voor zijn eigen belangen. Messaoud (Roschdy Zem) en Yassir (Samy Naceri) zijn weer uit heel ander hout gesneden: de eerste is romantisch en kan zijn gedachten niet afhouden van een meisje dat hij in Marseille ontmoet heeft en de laatste doet simpelweg zijn werk. Zelfs de sergeant (Bernard Blancan) blijkt uiteindelijk gecompliceerder en niet zo veel te verschillen van de vier Arabische mannen.

Naast de vele actiescenes bevat de film ook grote gedeeltes waarin wordt gefocust op de behandeling van de Arabische huurlingen door de Franse soldaten en de legertop. Dat daarin het een en ander mis gaat is wel duidelijk, zo worden Franse collega’s snel gepromoveerd en krijgen ze vaak beter te eten, terwijl dat er voor de getinte soldaten allemaal niet in zit. Als bij de bevrijding van een laatste dorpje op het platteland na een lange slag door de vier lotgenoten alle eer naar een peloton Franse soldaten gaat dat pas na de strijd door het dorp marcheert, zit het er bij de kijker goed in: hier wordt onrecht gedaan. Het einde van de film is een regelrechte verwijzing naar Saving Private Ryan en daarmee is de cirkel rond. Zoals Indigènes zich nadrukkelijk in de Westerse traditie van oorlogsfilms plaatst, zo moeten ook de soldaten en oud-soldaten uit Arabische landen naar Westerse maatstaven behandeld worden.

Qua realisme en cinematografie doet Indigènes af en toe wel wat onder voor zijn voorgangers, zo blijken de in de film gebruikte wapens niet helemaal volgens de werkelijkheid te zijn geweest en loopt acteur Jamel Debbouze (die een hand mist door een ongeluk in zijn jeugd) rond met een wapen dat je met een hand onmogelijk kunt bedienen. Maar realisme is dan ook niet Boucharebs eerste zorg in deze film. Het gaat hem er vooral om recht te doen aan mensen die zich evengoed Fransman voelen als de geboren Fransen, de echte autochtonen van Frankrijk.

De acteurs, zelf alle vier geboren Frans maar wel van allochtone afkomst, doen enorm hun best en helpen mee om het beeld van de geschiedenis bij te stellen. Alleen al daarom is deze film van belang. In 1943 werden zo’n 233.000 soldaten uit Marokko, Tunesië en Algerije gemobiliseerd om Frankrijk te bevrijden. Vele tienduizenden daarvan kwamen om het leven. Na de oorlog werden zij echter snel vergeten en hun pensioenen werden stopgezet. Het is nu echter tijd om ook deze bladzijde uit de geschiedenis om te slaan, in plaats van die door te strepen of uit te scheuren. Met de uitbetaling van de pensioenen door de Franse overheid lijkt dat nu te gebeuren, en het feit dat deze film daaraan mee geholpen heeft maakt hem op zich al tot een belangrijk historisch document.