Beschrijving

In deze voor Europese begrippen big-budget film (18 miljoen euro) belicht regisseur Carion een mythische episode uit de loopgravenoorlog aan het Westelijk front tijdens de Eerste Wereldoorlog. Gedurende de eerste kerst van deze oorlog, in 1914, verbroederden Franse, Schotse en Duitse soldaten op verschillende stukken niemandsland aan het front. Het is deze gebeurtenis die de regisseur inspireerde tot het maken van de film. Joyeux Noël werd genomineerd voor diverse filmprijzen, trok vele bezoekers en werd al direct een kerstklassieker. De film weet het drama van de gebeurtenissen goed te vangen in prachtig gestileerde beelden, maar speelt soms wel erg veel op de emoties.

Het idee om deze bijna vergeten gebeurtenis uit de Grote Oorlog te verfilmen ging al lange tijd door de gedachten van regisseur Christian Carion. Pas na het succes van zijn eerste film, Une hirondelle a fait le printemps, kwam die wens ook uit. Het resultaat is een grote film te noemen: een productie van meerdere landen en medewerking van acteurs uit Engeland, Duitsland en Frankrijk.

De film kiest aan het begin bewust voor een neutraal standpunt, door zowel de Franse als de Schotse en Duitse personages te introduceren als mensen die de oorlog zien als een roeping van bovenaf, waarvan ze de volledige consequenties nog niet in kunnen zien. Na de introductie verspilt de regisseur geen tijd meer, en wordt direct geschakeld naar het front op de 24e december, het begin van kerstavond. Daar leven de soldaten onder constante dreiging in de loopgraven, slechts op tientallen meters van de vijand. Je kunt ze horen lachen, praten, en kreunen van de pijn. Daarmee verandert de vijand van een gezichtsloze tegenstander in een man met een eigen verhaal.

Bij de Duitsers loopt Nikolaus rond, een jongeman die in het dagelijks leven zanger was. Als zijn vrouw Anna, ook een zangeres, naar het front komt om te zingen voor de hogere legerleiding, mag hij meezingen met zijn vrouw. Maar na de voorstelling wil hij snel weer terug naar zijn mannen in de loopgraven. Anna weet hem te overtuigen haar voor een nacht mee te nemen. Wanneer Nikolaus daar voor de Duitsers kerstliedjes gaat zingen, horen ook de Fransen en Schotten het gezang. Geraakt door de muziek en het kerstmoment besluiten ze om even de wapens neer te leggen. Wat volgt is een emotionele verbroedering tusen mannen die elkaar normaal naar het leven staan.

Joyeux Noël is erg mooi vormgegeven, dat begint al direct aan het begin als de camera over het weidse landschap van de Schotse hooglanden glijdt. Door de sneeuw en de lichtjes van de kerstbomen vergeet je even dat de loopgravenoorlog van 1914-1918 de meest bloedige oorlog uit de Westerse geschiedenis was. Natuurlijk mag je niet verwachten dat een kerstfilm de rauwe werkelijkheid vol in beeld toont, en de verdienste van deze film is dan ook dat het laat zien dat er zelfs op de meest verschrikkelijke momenten mensen zijn die landsbelangen opzij zetten en medemenselijkheid tonen.

Het is eenvoudig om de zwakke punten van de film ertussenuit te pikken. Zo doet de film door het gelikte beeld en de prachtige studiomuziek niet helemaal recht aan de werkelijkheid. Het front was geen Winter Wonderland zoals het in de film getoond wordt, en daardoor kunnen de beelden wat curieus overkomen, zeker voor diegenen die op de hoogte zijn van het oorlogsverloop. Maar ondanks dat regisseur Christian Carion op veel momenten drama en stijl verkiest boven realisme, is Joyeux Noël wel een krachtige film over hoop in tijden van angst. Een film die, zeker rond de kerstdagen, een groot publiek zal aanspreken en betoveren.