Beschrijving

Toen La double vie de Véronique in 1991 op het filmfestival van Cannes in première ging waren vrijwel alle reacties lovend. Actrice Irène Jacob werd voor haar hoofdrol op het festival beloond met de prijs voor beste actrice en de film won diverse andere internationale prijzen. De film was de eerste Franse film van de Poolse regisseur Kieslowski, in een serie van vier, waarmee hij ook zijn regisseurscarrière zou beëindigen. De laatste drie zijn gegroepeerd rond een thema en werden allen in hetzelfde jaar gemaakt – Trois couleurs: Bleu, Blanc en Rouge – maar ook La double vie de Véronique heeft veel overeenkomsten met deze laatste drie films. Het dubbele leven van Véronique is een film die op hypnothiserende wijze het leven van twee jonge vrouwen met elkaar verbindt. Dit alles in een setting die soms verrassend veel doet denken aan de latere Franse film Amélie, maar dan wel vele malen meer psychologisch en beklemmend.

De film begint met het leven van de Poolse Weronika. Haar zangtalent wordt opgemerkt door een dirigente, niet veel later krijgt ze de kans auditie te doen en zo komt ze uiteindelijk in een concert terecht waar ze een solopartij moet zingen. Ze sterft plotseling voor de ogen van het publiek als gevolg van een hartkwaal, kort nadat ze op een plein in Krakow haar dubbelganger in een bus had zien wegrijden. Die dubbelganger is de Française Véronique. Direct na het overlijden van Weronika voelt deze jonge vrouw (een dubbelrol van actrice Irène Jacob) een onbestemd gevoel van triestheid.

Vervolgens raakt Véronique in de ban van een mysterieus telefoontje en anonieme brieven. Hier blijkt een poppenspeler en schrijver achter te zitten, die in een soort afschaduwing van het hoofdplot aan Véronique laat zien hoe haar leven verbonden is met dat van een ander.

In La double vie de Véronique zit veel symboliek, terugkerende thema’s en diepere betekenissen. Desondanks wordt de film nergens moeilijk of ontoegankelijk. De film is een kunstwerk op zich, waarin beeld, geluid en plot virtuoos met elkaar verweven worden. Iedere scène is een fotografisch meesterwerk. Van de omgekeerde wereld bekeken door een doorzichtige stuiterbal tot fijn kalk dat op de hoofdrolspeelster neerdaalt, van de voorzichtige verkenning van Véronique’s naakte lichaam tot de betoverende poppenkastscène: alles zit verbluffend goed in elkaar en steeds weer met die drie terugkerende kleuren groen, rood en geel, die – als je goed kijkt – in praktisch ieder beeld verwerkt blijken zitten.

Een van de belangrijkste thema’s van de film heeft betrekking op de zelfreflectie van de hoofdpersoon. Als eerste komt dat naar voren in het subplot over de twee poppen die ieder Véronique moeten voorstellen: omdat de poppenspeler nogal ruw kan zijn gaat er wel eens wat kapot aan de poppen. Een variatie hierop is bijvoorbeeld dat Weronika in haar kinderjaren haar vingers brandt aan een oven, terwijl Véronique net op tijd haar hand terugtrekt, alsof ze weet hoe het is als ze haar vingers brandt. Ditzelfde gegeven komt ook tot uiting in het gevoel dat Véronique heeft na de dood van Weronika. De zelfreflectie komt in een diepere laag naar voren door de cameravoering en de beelden. Het is net of de toeschouwer de wereld ziet door een lens, en soms kijken we ook direct vanuit de ogen van de hoofdpersoon.

De schitterende muziek van de film is gemaakt door Kieslowski’s vaste componist Zwbigniew Preisner, die ook verantwoordelijk was voor de muziek bij het Trois couleurs drieluik, en recent nog de soundtrack voor de film Un secret maakte.

La double vie de Véronique is een erg mooie en diepe film. Europese cinema van topkwaliteit, een waar kunstwerk en een aanrader voor iedere contemplatieve geest die van een film meer verwacht dan oppervlakkig vermaak.