Beschrijving

Met haar uitbundige blonde haardos en haar bijna eeuwige frisse, jonge uitstraling was Brigitte Bardot het bekendste Franse sekssymbool van de jaren vijftig en zestig. Al vanaf 1952, toen ze nog slechts 18 jaar was, speelde ze in een behoorlijk aantal films, eigenlijk direct in tamelijk gewaagde rollen. Haar toenmalige man, Roger Vadim, was niet helemaal tevreden met de kant die haar acteercarrière uitging, en wilde haar in een wat serieuzere rol onder de aandacht brengen. Hij creëerde speciaal voor haar zijn eerste film, Et Dieu créa… la femme. Met name dankzij de grote ophef die haar verschijning in de Verenigde Staten veroorzaakte kwam ze in het middelpunt van de belangstelling te staan en werd de film ook in Frankrijk een groot succes. Maar wat maakt de film nou eigenlijk zo bijzonder?

Juliette Hardy (Brigitte Bardot) is verliefd op de oudste van twee broers, trouwt met de jongste, en wordt het hof gemaakt door een welgestelde, invloedrijke zakenman. Voilà, het plot in een notendop. Wie iets verder kijkt kan nog de contouren van een thriller dan wel een sociaal drama ontdekken – een arme familie raakt in een gevecht om een stuk grond met een rijke zakenman – maar dat is niet waar het in deze film om draait. Regisseur Vadim gebruikt de achtergrond van het zomerse Saint Tropez (dat na deze film nooit meer hetzelfde zou zijn) om zijn vrouw op de best mogelijke manier in het zonnetje te zetten. De openingsscène zet de toon voor het imago dat hij haar wil aanpassen: een gebruinde Bardot, verleidelijk naakt zonnend in de tuin, oftewel jong, wulps, onafhankelijk, sexy, maar vooral zelfbewust.

Alles draait om haar en dat zal de kijker weten ook. Op het eerste gezicht lijkt het niet zo erg vernieuwend wat Vadim doet in zijn film. Mooie vrouwen waren er al erder geweest in de filmgeschiedenis, en meer bloot dan in de openingsscènes komt er in de film amper voor. Het is vooral de houding van Bardot die anders is dan de houding van andere schoonheden op het witte doek. De erotiek straalt zowat van haar af, bij elke beweging die ze maakt, bij elke blik die ze werpt, bij elke zin die ze uitspreekt. Tegelijk moeten we niet vergeten dat het pas halverwege de jaren vijftig was. Kleurenfilms waren een relatief nieuw fenomeen en zeker de schoonheid van de vrouw kon in een kleurenfilm veel beter en in elk geval anders tot haar recht komen dan in zwart-wit. Tel daarbij ook nog eens het feit dat veel films in Parijse studio’s opgenomen werden, terwijl Et Dieu créa la femme zich voornamelijk buiten afspeelt, onder de Zuid-Franse zon, in een landelijke setting, waar de bus nog stopt op welke plek je dat maar wil, en je komt bij een verklaring van het succes van de film.

Hoewel de Nouvelle Vague als stroming pas echt vanaf 1959 op gang kwam, wordt deze film wel eens beschouwd als noodzakelijke voorloper of misschien wel als de allereerste film van die stroming. Zeker is dat Jean-Luc Godard de film zeer waardeerde en hem destijds als een vorm van moderne cinema zag. Ook het feit dat de film brak met enkele traditionele kenmerken pleit ervoor hem in de Nouvelle Vague te plaatsen. Belangrijker is echter dat de film de weg baande voor een ander soort cinema. De preutse jaren waren voorgoed voorbij, ook in films die normaal in de bioscopen gedraaid konden worden bleek er ruimte te zijn voor meer sensualiteit in het in beeld brengen van relaties tussen mannen en vrouwen. In eerdere films over dit soort vrouwen liep het altijd slecht af met de vrouw in kwestie, in deze film wordt niemand echt de dupe van haar losbandige gedrag.

Het Vaticaan dat schande sprak van de film, Amerikaanse vertoners die voor de rechter gedaagd werden, Bardots’ eigen levensstijl, alles droeg er uiteindelijk aan bij om Et Dieu créa la femme tot cultstatus te verheffen. De film zelf is dat heden ten dage wellicht niet helemaal meer waard, maar de verschijning van Bardot is ook nu nog even ravissant als vroeger, en toont dat schoonheidsidealen over al die jaren nog niet erg veranderd zijn. Vele van de scènes uit de film dienden tot inspiratie voor latere filmmakers. Vergelijk bijvoorbeeld eens de wilde mambodans van Bardot met de prestatie van Hafsia Herzi in La graine et le mulet (2007), of Brigitte Bardot met de verschijning van Vahina Giocante in Lila dit ça (2004), een film die eveneens veel overeenkomsten heeft met deze film.