Beschrijving

Microcosmos is een film over het leven dat zich dagelijks onder onze voeten afspeelt; als we tenminste middenin een prachtig natuurgebied leven. De acteurs in deze film van de fotografen en biologen Claude Nuridsany en Marie Pérennou zijn enkele tientallen veel voorkomende insecten. De locatie: een verlaten natuurgebied in het Franse departement Aveyron. Vele jaren onderzoek gingen vooraf aan de film en het schieten van de beelden nam zo’n drie jaar in beslag. Dat was niet voor niets, want de film werd beloond met lovende kritieken en een behoorlijk aantal filmprijzen, zoals een vijftal Césars en de prijs voor beste techniek op het filmfestival van Cannes.

De film is een documentaire over een dag uit het leven van de insecten die je zoal op een stuk land in een natuurgebied kunt tegenkomen. Een dag die voor velen een heel seizoen is, of soms een heel leven. Zo komen onder andere rupsen, slakken, mieren, sprinkhanen, waterspinnen en kevers voor het oog van de camera. Ze werden gefilmd met speciaal vervaardigde close-up camera’s en komen in beeld zoals je ze niet vaak zult hebben gezien. Microcosmos laat zien hoe de insecten de dag doorkomen, hoe ze bezig zijn met het verzamelen van voedsel, het graven van een hol, wat voor paringsrituelen ze hebben en hoe ze in verbinding staan met de planten- en waterwereld.

Een behoorlijk deel van de beelden werd in een studio opgenomen. Die studio stond echter wel middenin het natuurgebied waar de andere beelden geschoten werden. De makers dalen met de film echt af tot het niveau van de insecten. Je krijgt geen beeld voorgeschoteld van bovenaf gezien, zoals we normaal gesproken naar de beestjes kijken. Door de macrobeelden lijkt een sprinkhaan zo groot als een dinosaurus, een motje zo groot als een vogel.

Microcosmos is een film met prachtige close-upbeelden van een grotendeels onbekende wereld. De kwaliteit van de beelden is over het algemeen hoogstaand. We zien mieren waterdrinken uit een poeltje dat voor ons slechts enkele druppels water bevat, maar voor de mieren een klein meer is. We zien slakken die in een innige verstrengeling samensmelten, bijen die de nectar van een bloem opslurpen, een waterspin die vlak onder het wateroppervlakte een met lucht gevuld holletje maakt.

De film bevat nauwelijks een verhaallijn en amper commentaar. Het is min of meer een aaneenschakeling van kleine episodes met een of meerdere insecten in de hoofdrol. Met name dankzij de indrukwekkende muziek van componist Bruno Coulais wordt die aaneenschakeling nergens echt saai of langdradig. Op sommige momenten vermengt de muziek zich met het omgevingsgeluid, op andere momenten klinken zachte stemmen boven de soundtrack uit. Velen zullen de componist overigens het beste kennen door zijn filmmuziek voor de film Les Choristes uit 2003, waarvoor hij een Oscarnominatie kreeg.

De documentaire is intrigerend en bevat levensechte en vooral levensgrote opnames van vrij normale insecten, die ieder van een verrassende schoonheid zijn. Voor wie altijd al eens heeft willen weten wat al die kleine beestjes dagelijks uitvoeren, is de film een aanrader. Het doet je stilstaan bij de wondere wereld waar je wandelend in de natuur al te snel voorbij loopt. Als je bedenkt dat de wereld voor die kwetsbare maar mooie insecten vaak een strijd op leven en dood is, stap je in het vervolg misschien wat voorzichtiger over en door hun leefgebied.