Beschrijving

‘We zullen niet samen oud worden’, een titel die in feite het hele plot van de film verraadt. Deze autobiografisch getinte film van Maurice Pialat, een bewerking van zijn eigen roman, gaat over een man die al enige jaren een buitenechtelijke verhouding heeft, met medeweten van zijn vrouw. Het is Pialat’s tweede speelfilm, en acteur Jean Yanne kreeg op het filmfestival van Cannes de prijs voor beste acteur voor zijn rol uitgereikt. De film maakte regisseur Maurice Pialat bekend bij het grote publiek, nog enkele jaren voordat hij onder datzelfde publiek vooral omstreden zou worden. Nous ne vieillirons pas ensemble mist dan ook de polemiek die rond ander films van hem als À nos amours en Sous le soleil de satan zou heersen.

Jean (Jean Yanne), een filmmaker van middelbare leeftijd, heeft al ruim zes jaar een verhouding met twintiger Catherine (Marlène Jobert), een fragiel en onzeker meisje. Desondanks blijft hij al die tijd getrouwd met vrouw Françoise (Macha Méril), die van alles op de hoogte is, maar veel in het buitenland verblijft. Beide vrouwen lijken met deze situatie te kunnen leven, en de afhankelijke Catherine laat zich zelfs geheel domineren door Jean. Zijn stemmingswisselingen veranderen hem van het ene op het andere moment van vreedzaam in intimiderend en mishandelend. Tijdens een uitstapje naar de Camargue, waar Jean een documentaire wil opnemen, komen er haarscheurtjes in de onderdanige houding van Catherine. Langzamerhand weet ze zich los te maken van Jean, en even ziet het ernaar uit dat ze hem voorgoed los kan laten. Maar het duurt niet lang voor ze weer samen zijn, en alles als vanouds lijkt.

Maurice Pialat maakte met zijn tweede film geen gemakkelijke film. Het is net als in het echte leven: mensen doen vaak onbegrijpelijke dingen. Waarom blijft Françoise bij Jean, en sterker nog, waarom blijft ook minnares Catherine bij Jean? En waarom is Jean zoals hij is? Allemaal vragen die de film indirect behandelt door te laten zien hoe de personages met elkaar omgaan. Zoals ook in enkele van Pialat’s latere films draait het om een relatie tussen mensen die op het eerste gezicht slecht bij elkaar passen, maar die toch van elkaar afhankelijk zijn. Jean wil zich graag presenteren als een vrijdenkend links georiënteerd figuur, maar hij heeft tegelijkertijd veel trekken van een overheersende machoman. Catherine doet alsof ze weinig geeft om de scheldpartijen van Jean, en het feit dat hij haar steeds weer de deur wijst, omdat ze weet dat hij toch wel weer bij haar terug zal willen komen. Tegelijk krijgt ze steeds meer het besef dat ze ook zonder Jean kan, en dat er wellicht echt geluk voor haar in het verschiet ligt.

De realistische en krachtige acteerprestaties maken van Nous ne vieillirons pas ensemble meer dan slechts een typische Franse relatiefilm. Jean Yanne en Marlène Jobert weten de vaak heftige emoties van hun personages perfect over te brengen. Een man die niet huilt, dat zie je alleen in de film, zoals Françoise terloops opmerkt, dus bij Pialat mag het gewoon, zoals het in het echte leven ook mag. Het geeft ook aan hoe groot de wisselingen in emoties zijn, vooral bij Jean, want hij is afwisselend woest, ontembaar, kalm, verleidelijk en vooral triest. Wanneer je dat als acteur op zo’n manier weet te spelen als Jean Yanne het doet, passen alle prijzen die er voor beste acteur te halen zijn. Zeker als je bedenkt dat acteur Yanne het naar verluidt zelf maar een slap verhaal vond.