Beschrijving

Met zijn derde film Sur mes lèvres brak regisseur Jacques Audiard in 2001 definitief door in de Franse filmwereld. Actrice Emmanuelle Devos won voor haar rol de César voor beste actrice en verder won de film prijzen in de categorie geluid en script. In de film zijn al veel elementen te herkennen van Audiards latere films De battre mon coeur s’est arrêté en Un prophète. In al die films zijn de hoofdpersonen outcasts, mensen die op een of andere manier balanceren op de rand van de zware criminaliteit. De kracht zit hem ook hier in het feit dat de regisseur temidden van de misdaad de blik gefocust houdt op de ontwikkeling van de personages, en zich niet te buiten gaat aan een overdaad van actiescènes of subplots.

Carla (Emmanuelle Devos) is secretaresse bij een vastgoed-ontwikkelingsbedrijf. Ze is doof en heeft weinig contacten met haar collega’s. Af en toe wordt ze belast met managementstaken, maar haar collega’s staan erom te springen die haar afhandig te maken. Op het kantoor wordt er flink geroddeld over haar. Wat men echter niet weet is dat ze door middel van liplezen perfect weet wat er over haar gezegd wordt. Op een dag krijgt ze van haar baas de opdracht om een medewerker aan te nemen die haar bij haar taken kan helpen. Ze grijpt haar kans, en neemt Paul aan, een ruwe vent die juist uit de gevangenis komt. Door haar verlangen naar mannelijke aandacht, raakt de saaie secretaresse betrokken bij louche praktijken. Paul is iemand geld schuldig, en hij werkt aan een plan om die schuld in te lossen.

Sur mes lèvres is feitelijk een mengvorm van diverse filmstromingen. Aan de ene kant schemert er een sociaal drama in door, vooral als het gaat om de rivaliteit op het kantoor en de verhoudingen tussen de collega’s. In de tweede helft van de film neemt het thrillerelement steeds meer de overhand, maar Audiard verliest zijn hoofdpersonen niet uit het oog. De film krijgt vooral zijn kracht door de ontwikkeling van de relatie tussen Paul en Carla. De twee passen wonderwel goed bij elkaar. Bij hun draait het niet in de eerste plaats om uiterlijk maar om sociale positie. Ze staan beiden in zekere zin buiten de maatschappij, Carla omdat ze doof is en Paul omdat hij uit de gevangenis komt.

De film mist nog de uitstraling en finesse van Audiard’s latere films. Zo is vooral het thrillerdeel van de film verhaaltechnisch niet het sterkst. Maar daar tegenover zet hij een zeer degelijke mix van geluidseffecten en beelden. Op sommige momenten wordt de kijker bijvoorbeeld helemaal in Carla’s leefwereld meegezogen door te laten horen wat ze hoort door haar gehoorapparaat. En door slimme kadrering kijken we mee vanuit de kofferbak, door een verrekijker en langs halfopenstaande deuren. Vooral hierdoor en dankzij de pakkende vertolkingen van Vincent Cassel en Emmanuelle Devos blijft de film hangen en ontstijgt hij op artistiek gebied het niveau van een eenvoudige thriller. Vanuit de dieptes van de misdaadwereld bloeit iets op dat verdacht veel op rauwe romantiek lijkt.